پایان نامه تكنیك تصویرسازی در گروه سنی های متفاوت

پایان نامه تكنیك تصویرسازی در گروه سنی های متفاوت

قسمتی از متن:

كودكان گروه سنی الف كه شامل ابتدا 16 تا 18 ماهگی تا 2 سالگی می باشد.

كودكان خطوط درهمی را با كمك ابزاری چون مداد و ماژیك و پاستل و ... را كه بدست می آورند روی كاغذ ترسیم می كنند. كودك در این هنگام هیچ كنترلی روی خطوی ترسیمی ندارد و بی محتوا كار می كند. آن ها از انگشتان نیز در نقاشی استفاده می كنند ممكن است كودك انگشتش را درون ظرف رنگ زده و بدون هیچ آمادگی ذهنی و هیچ تعلیمی افكار درونش را به روی كاغذ پیاده كند. خط پیچ دار كه شاید حاوی ذهن پرشور یا مغشوش و یا پرواز روح او و شاید گاهی كاملاً غیرارادی كار شده باشد او خط را با فشار مداد آزادانه روی كاغذ می كشد. فشار كاغذ روی سطح كم و زیاد می شود كه بسته به احساسی دارد كه در آن حالت با او درگیر است. گاهی كودك از پاشیدن رنگ بر روی سطحی آن چه در درونش است را بروز می دهد كه زیاد بسته به علائقش به رنگ خاصی عمل نمی كند قوة تشخیص رنگ و تمایل به رنگ خاص در او به طور كامل شكل نگرفته او هرآنچه در اطراف خود دارد را بهره گرفته و تنها انگیزه اش از كاربرد رنگ به نمایش گذاردن هیجانات درونیش است.

گاهی از وسیلة تیزی مانند نوك تیز مداد یا هر شیء دیگری كه نوت تیز دارد استفاده می كند و بیشتر سعی می كند با كشیدن یا درواقع حكاكی ذهن آشفته خود بر روی دیوار یا هر سطح سفتی به معرض نمایش بگذارد. شاید از این طریق ذهن او نیز به نظم خاصی درمی آید و تخلیه می شود. خراش روی سطح برای او ترفند جالبی است كه مفهوم بی نظمی در خطوط را از میان برده و تكنیك خارق العاده ای از برجستگی ها و فرورفتگی ها را همراه با ابداع نوعی بازی برای او همزمان به همراه دارد و او را به وجد و نشاط می آورد و از آن لذت می برد این نوع تكنیك های نامبرده تا سن 3 سالگی یا كمی بیشتر ادامه می یابد او همچنان میل به خط خطی كردن دارد اكنون اشكالی به صورت هندسی نیز در این خطوط درهم یافت می شود. اكنون او این را به خوبی می داند كه داخل اشكال هندسی را كه به صورت بسته است می تواند گاهی رنگ بزند ولی باز هم ترجیح می دهد به صورت تك رنگ و گاهی از 2 رنگ بهره بجوید و اكثراً برای رنگ آمیزی از تكنیك هایی استفاده می كند كه راحت تر و سریع تر انجام می گیرد و پررنگ تر می باشد. هرچه می گذرد دست او برای كشیدن خطوط پخته تر می گردد و از خطوط مشخص تری استفاده می كند تا به صورتی كه كاملاً خطوط درهم جای خود را به شكل خاصی می دهد. بهره گیری از شكل دایره بیشتر از اشكال دیگر مورد علاقه كودك است.

مداد شمعی ـ ماژیك ابزار روانی هستند كه كودك را سریع تر به مقصود خود می رسانند او كم كم می خواهد تجربه كند كه به صورت سمبولیسم تصویر بكشد یعنی هر آن چه را كه از اطرافیانش دریافت كرده شاید مادر را زنی مهربان می داند و تنها این خصیصه كافی است كه مادر را همیشه با لبخند و نسبت به سایرین زیباتر تصویر كند و خطوطی كه از آن بهره می گیرد نرم تر و ملایم تر است و نسبت به زمانی كه می خواهد هیجان های درونی اش را به نمایش بگذارد شخصیت هایی كه او به تصویر می كشد ممكن است درواقع نزدیكان او یا حتی دوستانش نباشند. ممكن است یكی از اسباب بازی هایش كه به خود و علائقش نزدیك تر دانسته شاید هم موجودی خیالی كه درتخیلات و دنیای ذهنی خود شادی را با او تجربه می كند در این زمان است كه كودك بهره گیری از رنگ های متنوع و تفاوت روحیات متفاوت در استفاده از رنگ را می آموزد و همچنین تكنیك های متفاوت در برخود با احساسات متفاوتش در خطوط نرم و لطیف به همراه پیچیدگی های بسیار و ضخیم و نازك شدن خط در صحنه بیانگر علاقه و هیجانی كه با او در او حس می كند به تصویر می كشد. در ابتدا كودك به صورت تك عنصری یعنی فقط یك انسان ـ یك گیاه یا درخت و ... استفاده می كند.

نحوة رنگ آمیزی او دقتی را به همراه ندارد و از كناره های شكل به بیرون می زند درواقع تنها مقصودش بیان كردن روحیات مناسب هر فرد با رنگ مورد نظر و نشان دادن برداشت او از شیء یا فرد خاص است و هیچگونه ظریف كاری و كیفیت تصویری حائز اهمیت نیست درواقع همان خط خطی هایی كه به صورت ممتد در ابتدای ترسیم اشكال به كار می برد هم اكنون به فواصل نزدیك تری برای رنگ آمیزی یك شكل استفاده می كند. او حتی سعی می كند برای اشكالی كه می كشد نام گذاری كند و براساس رنگی كه از او درك كرده او را نقاشی كند. علاوه بر خطوط نرم و ملایم و ممتد و پی در پی كه هر كدام روحیات متفاوت اما مورد علاقة كودك هستند گاهی خطوط بسیار خشن بریده بریده و با رنگ های تیره و اكثراً سیاه یا قهوه ای نشان داده كه میزان نفرت او از شخص مورد نظر و شاید ترس از موجود خیالی كه چه در تصورات شخصی چه در خواب او را رویت كرده است نشان می دهد كه در ذهن او جایگاه بدی دارد به این صورت به تصویر كشیده می شود.

استفاده از تكنیك های متفاوت رنگ گذاری در نقاشی های كودك و بهره بردن از رنگ در اشكال مختلفی كه می كشد بدان معناست كه كودك می خواهد با محیط اطرافش ارتباط مفهومی برقرار كند و در جامعه ای مثل خانواده یا حتی سطوح بزرگتری مثل مهد جایگاه ویژه ای یابد. بنابراین دیگر خط خطی كردن در امتداد حركتی عضلانی و بصری جایش را به شكل هندسی كه دارای رنگ است كه اثر و علامتی از عوامل فكری و درونی كودك است تحول می یابد. اختلالات و تفاوت های فردی از همان ابتدا و از بین نحوة خط خیی كردن كودك و نوع خط هایی كه در ترسیم اشكالش استفاه می شود كاملاً هویداست كودك برای بیان عشق و علاقه ترجیح می دهد در كنار خطوط نرم و لطبف از ابزار رنگی استفاده كند كه نرم روی كاغذ بنشیند و نیاز به فشار بر روی كاغذ و سختی كار نباشد در نتیجه از پاستل یا ماژیك كمك م یگیرد ولی ترجیح می دهد برای كشیدن خشم و نفرت و حتی ترس خود از این تكنیك ها استفاده نكند چون دچار ناهماهنگی می گردد. بنابراین از مداد معمولی یا مدادرنگی البته رنگ های تیره یا ذغال و گچ بهره مند شود. او به این طریق هیجان كوتاه مدت و خاطره ای موت را با این تكنیك ها به تصویر بكشد شاید نیز بیانگر و روایت گر خواب یا درواقع كابوس تلخ یا رویایی شیرین است كه در دنیای تخیلی او به وقوع پیوسته است.

گاهی آنقدر رنگ های مختلف را به صورت خطی و با فشارهای دست قوی بر روی كاغذ می آورد كه می خواهد تخلیة عاطفی شود و دنیای ذهنی كه با او درگیر است و پرشده از رنگ هایی كه دیگر كاملاً ارادی از آن استفاده می كند تا آن چه در ذهنش چه از رنگ چه از اشكال متفاوت است به نمایش بگذارد گاهی خود یا خود مورد علاقه اش را چه از والدین یا اقوام نزدیك یا شاید دوست خود و حتی عروسك یا سگ همراهش بانشاط تمام در دنیایش وارد كند و در میان خطوط درهم نشانه ای از آن دو در كنار هم بیاییم. كودك ترجیح می دهد دنیایش را با كسی تقسیم كند كه از لحاظ عاطفی احساس نزدیكی بیشتری می كند و كمتر خود را تنها در دنیایش ترسیم می كند به جز كودكانی كه دارای مشكلات جزئی و حد كلی مانند گوشه نشینی و انزوا هستند و یا بنوعی خجالتی بود و ترجیح می دهند انتخاب اول آن ها در رنگ آمیزی اغلب رنگ بنفش ـ آبی ـ سبز پررنگ است.

گاهی كودك خطوط بسیار پیچیده و درهم كه تمام صفحه را اشغال می كند ترسیم می كند و این بدان معناست كه می خواهد جایگاه بیشتری در قلب والدین خود پركند و از مداد با پهنای زیاد یا پاستل و ابزار نوك پهن استفاده می كند.

گاهی بهره گیری از ابزار نوك پهن برای نقاشی از شخصیت خودشان، نشان دهندة قدرت طلبی و خودخواهی نیز می باشد او همه چیز را برای خود می خواهد و تمایل دارد حتی در بازی هایش رئیس دیگران باشد و دستور دادن به همسالان حتی مادر و پدرش را دارد. دوست دارد خطوط پهنی كه از تكنیك هایی مانند پاستل گچی می باشد كودك را علاقه مند به رهبری و بزرگ پنداری معرفی می كند او ترجیح می دهد خود را در محدوده ای بزرگ به صورتی كه تمام صفحه را صورتكی كه از خود ساخته اشغال كند بیشتر از خط های عمودی با فشار دست قوی استفاده می كند حواشی طرح از خود را هیچ خط اضافه ای استفاده نمی كند. تا خود را به صورت واضح تر نشان دهد گاه از ایده آل های خود در نقاشی اش سخن می گوید برای خود بال هایی تصور می كند یا شاید قوی هیكل یا ... . كودك در مواقعی كه خط های بسیار پیچیده ای درون صفحه می كشد به نحوی تمام صفحه را پرمی كند بدین معناست كه می خواهد جای بیشتر در قلب مادر تصاحب كند. لمس اشیاء برای او ارزش والایی دارد او دوست دارد اول هر آنچه را كه می خواهد بكشد لمس كند و آن چه درك می كند را بكشد كم كم سعی می كند از دنیای فراواقعی به دنیای واقعی پا بگذارد او دوست دارد گرمای آتش را حس كند و بعد آتشی با نمایش گرما بر روی صفحه بیاورد یا نرمی و خنكی برف را 5/4 سال سنی است كه كودك دیگر تك عنصری كاركردن را برای مطرح كردن خودش یا انسان خاص یا شیء خاص كنار می گذارد حال وارد تركیب عناصر با هم می شود و چند عنصری كار می كند او ترجیح می دهد اشیاء را كنار هم تلفیق كند است او برای استفاده از ابزاری بازتر می شود حال به كلی كار كردن به منظور سریع تر رساندن پیام خود و تخلیة ذهنی فكر می خواهد تصویری با تمام جزئیات بیان كند رویاهای او معنای دیگر پیدا می كند. و برای محقق شدن آنها تفكیك مدادرنگی و ماژیك را جزء مهمی را برای رنگ‌آمیزی طرح ها می داند چون نوك ظریف تری دارد و بهتر می تواند جزئیات صورت یا اشیاء را نشان دهد. پیچ و تاب های فكری كودك شكل تكامل یافته تری به خود می گیرد.