مقاله عوامل موثر در تخریب بناها و بافت های شهری

چکیده ی قسمت هایی از متن مقاله:

1-5-تشخیص ضایعات در بنا،مجموعه و یا بافت شهری

اساسی ترین بخش قبل از هر اقدام مرمتی تشخیص ضایعه یا عارضه است . نوع مصالح پیوند منطقی عناصر ساختمانی توزیع متناسب نیروها،مقاومت شالوده در مقابل بارهای وارده، ـ تناسب نیروهای داخلی با توجه به توانای مصالح،حفاظت صحیح كل ساختمان در برابر عوامل خارجی، در مجموع از عوامل و شرایط لازم برای تأمین ایستایی و ادامه حیات و بقای ساختمان محسوب می‌شوند. بنابراین هنگام بررسی یك بنا یا مجموعه و یا بافت شهری پرداخت به عواملی كه مخل قلمداد می شوند ضروری است.

كهولت و فرسودگی شرایط مناسبی را برای سایر عوامل مخل فراهم می كنند. ـ میزان رطوبت، تغیرات و نوسانات مداوم درجه حرارت(روز گرم و شب سرد) عوامل جوی، همگی مقاومت بنای پیر و فرسوده را تضعیف می كنند. طبعاً این مقاومت حد معینی دارد مجموعه عوامل نامبرده مخل ادامه زندگی بنا می شوند.

آسیب و عارضه> …..عدم تعادل> ….عامل مخل

بنابراین مشاهده آسیب و عارضه در بنا دال بر عدم وجود تعادل است كه در چنین شرایطی ریشه یابی عامل مخل در دستور كار قرار می گیرد.

به طور كلی عوامل تخریب مجموعه‌ای از كنشها و آسیبها هستند كه در تغییر شكل و  تخریب بنا مؤثر واقع می شوند. نحوه تعمیر بنا نیز بستگی به نوع این عوامل مخل و مخرب دارد. پس ابتدا باید عواملی را كه موجب صدمه دیدن بنا و یا نهایتاً ویرانی آن شده اند بررسی كرد و سپس چگونگی تعمیر و حفظ و نگهداری آن را طراحی و اقدام را آغاز كرد.

2.5-عوامل مؤثر در تخریب بنا

1.2.5 عوامل طبیعی

مانند رعد و برق، ـ رطوبت ناشی از آبهای زیرزمینی یا ریزش باران و برف، باد، زلزله، عوامل بیولوژیك. ـ تأثیر عوامل طبیعی به نحوه استقرار، ـ تشكل بنا و مصالح مورد استفاده متفاوت بستگی دارد.

2.2.5عوامل اجتماعی و سوانح

مانند جنگ، ـ مهاجرت و آتش سوزی.

3.2.5 عوامل تخریب مربوط به شیوه خاص زندگی ماشینی

مانند تأسیسات بنا از قبیل فاضلاب، ـ كانال كشی و غیره.

4.2.5 عوامل تخریب مستقیم به وسیله مردم و حكام وقت

از جمله می توان به تخریب حصارها و خندقها با هدف گسترش شهرها، ـ تخریب بناهای عظیم به منظور استفاده از مصالح آنها و همچنین استفاده نادرست از ابنیه قدیمی، ـ استقرار مردم در واحدها و مجموعه های بزرگ دیمی و دخل و تصرف شدید و ناهنجار در آنها، حفاری ابنیه به منظور گنج یابی، اقدامات بدون مطالعه و برنامه ریزی افراد خیّر به منظور تعمیر، تغییر فشار آبهای زیرزمینی بر اثر حفر چاهای عمیق و پمپاژها.

جدول 1 می تواند در انطباق عارضه با بعضی از مسائل موجود در بنا ما را یاری رساند، ـ بدین معنی كه ضمن تجزیه بنا به بررسی پلان در بخشهای مختلف و الحاقات بنا در تمام ابعاد(پلانمتریك و احجام)می پردازیم كه در نهایت یكی از ابزارها برای مطالعه تنشها و عدم تعادل در بناهاست.

...

1.1.7 عایقكاری در سطح مقطعی از دیوار

این روش مستلزم دقت عمل بسیار در اجراست و هزینه بالایی نیز در بردارد.اجرای این شیوه با مته های چرخان ویژه ای به قطر 2 سانتیمتر به شرح زیر صورت می گیرد: در طول مقطعی از دیوار سوراخهایی به صورت روزنه های گرد متقاطع ایجاد می كنند(شكل 1).این عمل در طولی معادل حداكثر یك متر از جداره دیوار انجام می شود . پس سوراخ كردن دیوار روزنه ها را با مایع ویژه ای كه عایق است با تزریق پر می كنند . مواد تشكیل دهنده این عایق شامل تركیبات زیر است:

62% ماسه +پودر سنگ

38%شامل :50%چسب(انواع پریمال یا پارالوئید) و 50% پودر آهك

از تركیب مواد فوق ،ملات نرمی كه كمی از خمیر نان نرمتر است حاصل می شود، تزریق این ملات در محیطی با درجه حرارت كمتر از 20سانتیگرا د انجام می شود. با این تزریق باید كلیه روزنها و منافذ پر شوند. پس از اجرا مقاومت فشاری این بخش از دیوار در مدت 24 ساعت به kg/cm800 می رسد.(این روش به علت ضرورت دقت فراوان در اجرا ومصالح مورد نیاز ، در كشور ما كاربرد چندانی نداشته است.)

2.1.7 كاهش سطح اتكای دیوار كه با رطوبت به طور مستقیم  در تماس است

به تجربه ثابت شده است كه اگر مقطع دیواری را از 100% سطح اتكا به 3/1 آن كاهش دهیم ، میزان جذب رطوبت به 7/1 تقلیل می یابد. این روش در اماكنی كه مقاومت زمین و بار وارده ساختمان و خود بنا از لحاظ سازه و معماری برای این ادام مناسب باشد، قابل اجراست(شكل 2)

3.1.7 الكترواسمزی یا تراوش الكتریكی

این روش به میان قابل توجهی در زهكشی و تبیت خاك به كار برده می شود. در این طریقه ، الكترودها را در دیوارها و زمین جای می دهند كه در نتیجه اختلاف سطح الكتریكی (ولتاژ) بین آنها به وجود می اید. دراین روش الكترودها نقش اساسی دفع رطوبت و عایق را ایفا می كنند.